1 marca – Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych

1 marca 1951 r. o godz. 20:00 w więzieniu przy ul. Rakowieckiej na warszawskim Mokotowie rozpoczęła się egzekucja. Strzałami w tył głowy zabici zostali członkowie IV zarządu Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość”. Władze komunistyczne wykonały w ten sposób wyrok na siedmiu przywódcach niepodległościowej organizacji walczącej o niepodległą i demokratyczna Polskę. Zginęli prezes WiN ppłk Łukasz Ciepliński, a wraz z nim mjr Adam Lazarowicz, mjr Mieczysław Kawalec, kpt. Franciszek Błażej, kpt. Józef Rzepka, por. Karol Chmiel i por. Józef Batory. Od 2011 r. w rocznicę tej zbrodni obchodzone jest święto państwowe: Narodowy Dzień Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”.

Zrzeszenie Wolność i Niezawisłość było ogólnopolską organizacją konspiracyjną, kontynuującą dzieło Armii Krajowej. Celem nadrzędnym organizacji była walka o suwerenność powojennej Polski i ustanowienie prawdziwej demokracji. WiN podjął walkę z narzuconymi przez Sowietów komunistycznymi władzami, które stopniowo pozbawiały polskie społeczeństwo praw politycznych i obywatelskich. W latach 1945-1946 w jego szeregach walczyło nawet 20-25 tys. osób. Zrzeszenie szybko stało się celem działań komunistycznych służb bezpieczeństwa, rozbijane były kolejne zarządy, a członkowie aresztowani, brutalnie przesłuchiwani, więzieni i sądzeni. Ppłk Łukasz Ciepliński schwytany został w listopadzie 1947 r., a w mokotowskim więzieniu przebywał od grudnia tego roku. Na proces oczekiwał blisko 3 lata, przez ten czas poddawany był torturom. Rozprawa dziesięciorga członków władz WiN rozpoczęła się w październiku 1950 r i trwała niewiele ponad tydzień. Siedmiu oskarżonych skazano na karę śmierci, pozostałych troje – na kary dożywocia i długoletniego więzienia. Wyroki śmierci wykonano 1 marca 1951 r.

Uczestników powojennej partyzantki, skazanych na represje, śmierć i zapomnienie, nazwano „Żołnierzami Wyklętymi”. Szacuje się, że w powojenną konspirację zaangażowanych było nawet 200 tys. osób. Walczyli oni z organami bezpieczeństwa w oddziałach partyzanckich, wspomagali też walkę zapewniając schronienie, aprowizację i łączność. W III RP środowiska kombatanckie i niepodległościowe zaproponowały, by rocznica egzekucji członków IV komendy WiN stała się symbolicznym dniem upamiętnienia osób i organizacji stawiających czynny opór wobec narzuconego Polsce przez Sowietów systemu rządów. Inicjatywę podchwycił ówczesny prezes Instytutu Pamięci Narodowej Janusz Kurtyka. Projekt ustawy o ustanowieniu o ustanowieniu Narodowego Dnia Pamięci „Żołnierzy Wyklętych” wniósł do Sejmu w lutym 2010 r. prezydent Lech Kaczyński.

„W hołdzie ‘Żołnierzom Wyklętym’ – bohaterom antykomunistycznego podziemia, którzy w obronie niepodległego bytu Państwa Polskiego, walcząc o prawo do samostanowienia i urzeczywistnienie dążeń demokratycznych społeczeństwa polskiego, z bronią w ręku, jak i w inny sposób, przeciwstawili się sowieckiej agresji i narzuconemu siłą reżimowi komunistycznemu (…) Dzień 1 marca ustanawia się Narodowym Dniem Pamięci ‘Żołnierzy Wyklętych’” – zapisano w uchwalonej przez Sejm 3 lutego 2011 r. ustawie.

 

 

Źródło informacji: https://www.facebook.com/KancelariaSejmu