23 czerwca – Ogólnopolski Dzień Świadomości Raka Prostaty

Drodzy Panowie, dbajcie o zdrowie! Diagnozę „rak prostaty” rocznie w Polsce słyszy blisko 15 tys. mężczyzn. 50 procent z nich walkę z chorobą przegrywa, bo zbyt późno zgłasza się do lekarza. To niezrozumiałe, bo przecież wcześnie wykryty rak prostaty daje nawet 90 procent szans na wyleczenie.

Spora część mężczyzn nadal postrzega siebie jako twardych i silnych osobników, którym nie wypada zbyt często odwiedzać gabinetu lekarskiego. To szkodliwy stereotyp, który może osłabić czujność i w efekcie okazać się niebezpieczny dla zdrowia. Dbałość o własny organizm i poddawanie się regularnym badaniom, to nie przejaw słabości, ale dowód mądrości i troski o siebie i swoich najbliższych. Warto pamiętać o tej zasadzie, bo według statystyk co trzeci mężczyzna między 50 a 80 rokiem życia będzie zmagał się z rakiem prostaty, a w grupie wiekowej 80 + ten problem zdrowotny dotknie aż 80% osób. Ryzyko zachorowania wzrasta po 45 roku życia. Według Krajowego Rejestru Nowotworów rak gruczołu krokowego jest drugim, co do częstości występowania, nowotworem złośliwym u mężczyzn (pierwsze miejsce zajmuje rak płuca).

Czym jest prostata?

Prostata, zwana także gruczołem krokowym lub sterczem, to męski narząd przypominający wielkością owoc kasztana, tworzący obwódkę wokół cewki moczowej. Jego zadaniem jest produkcja płynu – składnika męskiego nasienia – w którym zawieszone są plemniki.  U większości mężczyzn po 30 roku życia ten gruczoł zaczyna się rozrastać. Nieznaczne powiększenie objętości może doprowadzić do zwężenia cewki moczowej, a w efekcie m.in. do nietrzymania moczu, zmiany siły strumienia, długiego czasu wydalania czy uczucia zalegania moczu w pęcherzu. Jeśli pojawią się takie dolegliwości, trzeba koniecznie umówić się na wizytę do urologa. Nie warto rozwiązywać trudności zdrowotnych na własną rękę i korzystać z reklamowanych w mediach specyfików dostępnych bez recepty. Mimo zapewnień producentów, te suplementy nas nie wyleczą i nie usuną źródła problemu, a mogą jedynie zaszkodzić. Poza tym objawy charakterystyczne dla rozrostu prostaty są często oznaką innych schorzeń, dlatego najlepszym rozwiązaniem będzie skorzystanie z konsultacji medycznej i odpowiednia diagnostyka, która pozwoli dobrać właściwą i skuteczną kurację.

Kiedy pojawia się nowotwór ?

Przyczyny powstawania raka prostaty nie są jeszcze dokładnie znane. To schorzenie występuje najczęściej u mężczyzn w wieku dojrzałym i starszym oraz u osób obciążonych genetycznie: w rodzinach wyposażonych w mutację genu BRCA (to ten sam gen, który zwiększa ryzyko zachorowania na raka jajnika i piersi u kobiet).

Niestety to podstępna choroba, która rozwija się przez dłuższy czas: od momentu pojawienia się pierwszych komórek nowotworowych do czasu wystąpienia niepokojących symptomów może minąć nawet kilkanaście lat. Dlatego warto bacznie obserwować swój organizm i koniecznie umówić się na spotkanie z urologiem, jeżeli pojawią się takie objawy jak: bolesność lub uczucie pieczenia w trakcie oddawania moczu, częste wizyty w toalecie, zwłaszcza nocą, trudności z zatrzymaniem moczu lub rozpoczęciem jego oddawania, nagłe zaburzenia erekcji lub ból w trakcie wytrysku, obecność śladów krwi w spermie lub moczu. W bardziej zaawansowanych stanach chorobowych mogą pojawić się bóle w okolicy kręgosłupa lędźwiowego, w dolnej części miednicy lub w okolicy stawów biodrowych, objawy ucisku rdzenia kręgowego (objawy neurologiczne), obrzęk kończyn dolnych, zaburzenia krzepliwości krwi, powiększone węzły chłonne oraz zaburzenie rytmu wypróżnień i nieuzasadniona, szybka utrata wagi.

Najczęściej występującymi nowotworami złośliwymi prostaty, obejmującymi aż 95% wszystkich przypadków, są tzw. gruczolakoraki (raki gruczołowe). Ponadto w gruczole krokowym mogą rozwijać się – bardzo rzadko – mięsaki oraz nowotwory nabłonka przejściowego odcinka cewkowego stercza.

Diagnoza i leczenie

Choroby nowotworowe prostaty wykryte we wczesnej fazie rozwoju mogą być wyleczalne nawet w 90% przypadków. Dlatego każdy mężczyzna, który skończył 45 lat powinien obowiązkowo zapisać w swoim kalendarzu: raz w roku odwiedzam urologa. Jak będzie wyglądała taka wizyta?  Lekarz przeprowadzi dokładny wywiad i zapyta czy najbliżsi krewni chorowali na nowotwór prostaty. Bardzo przydatne w postawieniu diagnozy jest zbadanie gruczołu krokowego palcem przez ścianę odbytnicy. Badanie palpacyjne pozwoli wyczuć gruczoł i ocenić, czy jego powierzchnia jest nierówna i guzkowata – co może przemawiać za pojawieniem się komórek nowotworowych. W trakcie diagnostyki zostanie także określony poziom stężenia swoistego antygenu sterczowego (PSA). Choć u większości osób chorych na raka obecność tej substancji w krwi jest podwyższona, nie jest to jednoznaczne z wykryciem nowotworu, a może także być objawem łagodnego rozrostu gruczołu krokowego lub zapalenia stercza. W przypadku zawyżonej wartości konieczna będzie po prostu dalsza, bardziej szczegółowa diagnostyka. W trakcie wizyty urolog może także wykonać badanie ultrasonograficzne. Jeśli wszystkie parametry mieścić się będą w normie, kolejną konsultację można zaplanować za rok. Natomiast jeżeli istnienie choroby zostało potwierdzone, lekarz dobierze formę leczenia adekwatną do rodzaju nowotworu i stanu jego zaawansowania.

Rak prostaty we wczesnym etapie rozwoju może zostać usunięty operacyjnie razem z całym gruczołem krokowym. Jednym ze sposobów leczenia tego rodzaju nowotworu jest radioterapia polegająca na napromienianiu chorych tkanek. Ta kuracja jest stosowana u mężczyzn, u których zdiagnozowano chorobę w bardziej zaawansowanym stadium, ale nie znaleziono odległych przerzutów. Natomiast w przypadku zaawansowanego raka prostaty, w którym zabieg operacyjny i radioterapia nie są już możliwe, stosuje się hormonoterapię, której zadaniem jest zablokowanie wytwarzania męskiego hormonu płciowego, testosteronu, pobudzającego rozrost komórek nowotworowych.

Jak samodzielnie zadbać o siebie?

By zmniejszyć ryzyko pojawienia się choroby nowotworowej w obrębie gruczołu krokowego, warto obserwować swój organizm, nie ignorować występujących od dłuższego czasu niepokojących objawów i raz w roku odwiedzić urologa. Co jeszcze można zrobić? Zatroszczyć się o zdrową, różnorodną dietę, regularnie uprawiać sport albo spacerować każdego dnia i pilnować, by ciało nie obrosło w dodatkowe kilogramy. Jednym z czynników ryzyka jest palenie, więc lepiej jak najszybciej rzucić nałóg lub w ogóle trzymać się od nikotyny z daleka. Higieniczny styl życia i pamiętanie o tych kilku prostych regułach sprawią, że ryzyko pojawienia się komórek nowotworowych znacznie zmaleje, a w przypadku pojawienia się raka prostaty, przebieg choroby będzie łagodniejszy a rokowania pomyślniejsze.

Artykuł zatwierdzony przez Prof. nadzw. dr hab. n. med. Wojciecha Wysockiego

Chcesz wiedzieć, na czym polega skuteczna profilaktyka raka prostaty? Kliknij tutaj!

 

 

Źródło informacji: https://planujedlugiezycie.pl/index.php/aktualnosci/drodzy-panowie-dbajcie-o-zdrowie/